Obezite Cerrahisi Koordinatörü Belkız Keskin
Şeker Hastalığı Ameliyatı
Diyabet hastaları, kapalı yöntem metabolik cerrahi ile sağlığına kavuşuyor. Şeker ameliyatı sonrası kullanılan ilaç ile insülini düzenlemek ve ideal kiloya ulaşmak mümkün kılınıyor. Şeker hastalığının tedavisinde ilk önce ilaç tedavisi uygulanır. Ardından insülin tedavisi gelir ama hastanın diyetine ve egzersizine uyması gerekmektedir.
İlaçla, insülinle ve medikal tedavi ile kontrol altına alınamayan Tip 2 şeker hastalarında metabolik cerrahi ameliyatlarıyla kişinin kan şekeri etkin şekilde kontrol altına alınabilmektedir.
Son dönemlerde adından söz ettiren ‘Şeker Hastalığı Ameliyatı’, tıp dünyasında Metabolik Cerrahi uygulamaları kapsamında ele alınmaktadır.
Bu ameliyatların ortaya çıkışı DS (Duodenal Switch) ve BPD (Biliopankreatik Diversiyon) gibi ince barsakların çok önemli bir bölümünün yiyecek girişine kapatılarak devre dışı bırakıldığı obezite ameliyatlarına dayanmaktadır.
Metabolik Cerrahi’nin obezite ameliyatlarından en önemli farkı ince barsakların bypass işlemi ile devre dışı bırakılmaması, bir yer değiştirme (transpozisyon/interpozisyon) işlemi ile hormonal değişimlerden faydalanma prensipleri üzerine kurulmuş işleyiş mekanizmasıdır.
Bir diğer fark ise Metabolik Cerrahi uygulamalarının ciddi kilo problemi olmayan Tip 2 diyabet hastalarında da kilo kaybından bağımsız olarak bu hormonal düzeni değiştirebilme ve bu sayede kan şekeri kontrolü üzerine olan olumlu etkileridir.
Bu amaçla klinik pratikte uygulanmakta olan iki temel metabolik cerrahi uygulaması vardır. Bunlardan ilki İleal Transpozisyon (IT), ikincisi ise Transit Bipartisyon (TB) ameliyatıdır.
IT işlemi daha düşük Vücut Kitle İndeksi (VKİ) değerlerine sahip Tip 2 diyabet hastalarında dahi güvenli olduğu ve efektif neticeleri olduğu gösterilmiş bir operasyon tekniğidir.
Şeker Hastalığı Ameliyatı Nedir?
Halk arasında genel olarak "şeker hastalığı" olarak tabir edilen Diabetes Mellitus, genel olarak kanda glukoz (şeker) seviyesinin normalin üzerine çıkması, buna bağlı olarak normalde şeker içermemesi gereken idrarda şekere rastlanmasıdır.
“Şeker Hastalığı Ameliyatı”nın tıbbi uygulamalar dahilinde karşılığı bulunmamaktadır. Halkımızın daha kolay anlaması ve bazı kişisel kaygılar nedeniyle ortaya çıkan Şeker Hastalığı Ameliyatı, tıp dünyasında Metabolik Cerrahi uygulamaları kapsamında ele alınmaktadır. Metabolik Cerrahi'nin obezite ameliyatlarından en önemli farkı ince barsakların bypass işlemi ile devre dışı bırakılmaması, bir yer değiştirme (transpozisyon/interpozisyon) işlemi ile hormonal değişimlerden faydalanma prensipleri üzerine kurulmuş işleyiş mekanizmasıdır.
Şeker Hastalığı Ameliyatı Nasıl Uygulanır?
Her iki ameliyatta da kombine işlemler uygulanır. Bunlardan ilki bir mide tüpleştirme / tüp mide uygulamasıdır. Bu işlemin 3 temel nedeni vardır:
1) Midenin çıkarılan kısmından salgılanan Ghrelin ismi verilen iştah artırıcı madde miktarının azaltılması (Ghrelin bir hormon değildir. Büyüme Hormonunun reseptör düzeyinde etkinliğini sağlayan ara moleküldür).
2) Mide boşalma hızının artırılarak yiyeceklerin ince barsaklara daha hızlı bir şekilde geçmesinin sağlanması ve ince barsak kaynaklı hormonların aktifleşerek tokluk hissinin daha erken dönemde ortaya çıkması.
3) Şayet mide küçültmesi yapılmadan sadece ince barsaklarda yer değiştirme işlemi yapılırsa ortaya çıkması muhtemel mide genişlemesinden kaçınılması.
Sonuçta nihai etki midenin tüpleştirilmesi ve bu sayede kalori alımının azaltılması, yemeklerin sindirimin erken fazında ince barsağın son kısmı ile temas etmesi sonucu olumlu hormon düzeylerinde artış ve oniki parmak barsağının devre dışı bırakılması ile elde edilen olumsuz hormonların etkinliğinin azalmasının kombinasyonudur. Olumlu hormonlardaki artış sadece insülin etkinliğini artırmaz, iştah kesici ve düzenleyici hormonların artması nedeniyle erken tokluk hissinin ortaya çıkmasına ve yemek tercihlerinin de değişmesine neden olur.
TB ameliyatında oniki parmak barsağı devre dışı bırakılmaksızın yiyeceklerin bu kısma geçişi kısıtlanarak hem emilim bozuklukları azaltılır hem de IT gibi komplike bir işleme gerek kalmaz. Ne var ki, TB ameliyatının etkinliği sadece obez tip 2 diyabet hastalarında gösterilmiştir. Ciddi kilo problemi olmayan hastalarda henüz bu etkinlik gösterilmemiştir. TB işleminin en önemli avantajı tüm ince barsak bölümlerinden yiyecek girişinin devam etmesi ve oniki parmak barsağının devre dışı bırakılmamış olması nedeniyle olası safra kanalı müdahalelerinin kesintiye uğramaksızın devam edebiliyor olmasıdır.
Şeker Hastalığı Kapalı Ameliyatla(Laparoskopik) Yapılabiliyor.
Metabolik cerrahi ameliyatları Türkiye’de 5 yıldan beri güvenle yapılıyor. Şeker hastası, kan şekerini ve en önemlisi kiloyu kontrol altına alamıyorsa bu ameliyatlar sayesinde hem kilo kontrol altına alınabiliyor hem de şeker kontrol alınabiliyor. Ayrıca şeker hastalığı bağlı meydana gelebilecek uç organ hasarlarının önlenmesine yardımcı oluyor.
Şeker hastalığı ameliyatı ‘laparoskopik’, yani kapalı şekilde yapılıyor. Ameliyat sonrası hasta, hayatını çok zor şekilde yaşamamakta. 5-6 tane küçük delikten yapılan ameliyatlardır. Hasta sosyal hayatına erken kavuşuyor ve işinin başına erken dönüyor.
Şeker Hastalığı Ameliyatı Kimlere Yapılır?
Halk arasında şeker hastalığı ameliyatı olarak bilinen ileal interpozisyon cerrahisi doğru hastalara uygulandığında oldukça başarılı sonuçlar veriyor. Şeker hastalığı ameliyatı olarak ifade edilen illeal interpozisyon cerrahisi, uygun olan hastalarda başarı oranları oldukça yüksek işlemlerdir. Şeker hastalığı ameliyatı Tip 2 diyabet hastalarına uygulanan bir ameliyattır. Şeker Hastalığı yani Tip 2 Diyabet sorunu olan hastalar, hastalıklarına ne kadar zamandır sahip oldukları, hastalığın derecesi gibi konular bakımından değerlendirilirler. Her şeker hastasının özellikleri farklıdır. Hastalığın kaç yaşında başladığı, kullanılan ilaçlar, insülin dozu, kan şekeri seviyesi gibi faktörler her hastadan hastaya değişkenlik gösterir.
Tüm Tip 2 Diyabet Hastaları Ameliyat için uygun mudur?
Tip 2 şeker hastalarında hastalığın boyutu her zaman birbirinin aynısı değildir, bu durumda hastanın tedavi geçmişi ile birlikte bir çok etken ön plana çıkmaktadır. Bazı hastalar hastalığın geç teşhis edilmesinden ya da ilaç kullanımlarına dikkat etmemelerinin sonucu olarak metabolizmalarında bulunan insülin üretme kapasitesini zorlamış bu üretim potansiyelini bitirmişlerdir. Bu duruma gelmiş tip 2 diyabet hastalarında operasyon sonuç vermeyeceğinden uzman doktor alınan test sonuçlarından sonra ameliyatı uygun bulmayacaklardır.
Şeker hastalığı ameliyatı neden sadece tip 2 için uygulanır?
Tip 2 diyabet hastalarında pankreasta bulunan beta hücresinin içinden salgılanan insülin miktarı yeterli olmaktadır ancak salgılanan insülin kullanılmamaktadır.
Yeterince insülin deposuna ve gerekli aktiviteye sahip şeker hastaları ameliyattan en çok fayda gören hastalardır.
Ancak tip 1 diyabette bu durum söz konusu olmadığından metabolik cerrahi yöntemleri uygulanamaz.
Hangi tip diyabet olduğunuz nasıl anlaşılır?
Genellikle küçük yaşlarda meydana gelen diyabet çeşidi Tip 1 dir. Tip 1 diyabet genç yaşlarda da ortaya çıkabilmektedir bu sebeple son kararı mutlaka uzman doktor vermelidir. Uzman doktor tip değerlendirmesi için hastadan belirli tahliller isteyecekler ve sonucunda değerlere göre hastayı bilgilendireceklerdir.
Şeker Hastalığı Ameliyatında Başarı Şansı Yüzde 85-90...
Türkiye'de metabolik cerrahi ameliyatlarıyla uğraşan hekim sayısının son derece az olmakla birlikte hekimler başarılı operasyonlara imza atmaktadırlar. Şeker hastalığı ameliyatı konusunda deneyimli bir sağlık merkezinde ameliyatı yapacak cerrahın, laparoskopik cerrahiye hakim olması gerekiyor. Şeker hastalığı ameliyatı olan kişilerin operasyon sonrası sağlığına kavuşma konusudaki başarı oranı yüzde 85 ila 90 arasındadır.
Anahtar Kelimeler: Şeker ameliyatı, şeker hastalığı ameliyatı, diyabet ameliyatı, tip 2 şeker ameliyatı, şeker ameliyatı hakkında, şeker hastalığı ameliyatı hakkında, şeker ameliyatı başarı oranı, şeker ameliyatı nedir, şeker hastalığı ameliyatı nedir, şeker ameliyatı kimlere yapılır, şeker hastalığı ameliyatı kimlere yapılır.
Şeker Hastalığı Ameliyatını SGK Sosyal Sigortalar Kurumu Karşılıyor Mu?
Şeker hastalığı ameliyatını maalesef SSK karşılamıyor. Ancak Şeker hastalığı genellikle obezite ile birlikte görüldüğü için, şeker hastası olan kişi aynı zamanda obez ise SSK maliyetin bir kısmını karşılayabiliyor. Bunun için ameliyat olacak kişinin vücut kitle indeksinin 35 kg/m2’nin üzerinde olması gerekir.
Örnek vermek gerekirse 160 cm boyundaki bir kişinin ağırlığı 100 Kg ve üzerinde ise ın 3000 tl kadarlık kısmını karşılayabiliyor.
Bunun için bazı koşulların yerine getirilmesi gerekiyor.
SSK Endokrinoloji/Dahiliye ve Psikiyatristin bulunduğu bir heyet raporu olmasını şart koşuyor.